羅 mathematicus をニュートンが「幾何学的な」の意味で用いていたとは知らなんだ ただ、そのラテン語彙はギリシャ語からの借用語であり、例えば現代ギリシャ語の μαθαινω[maθeno]は「私は学ぶ」という意味 特段どういう観点から学ぶ・研究するかということには言及しない、極一般的な語 μηπως θελετε να μαθετε και τα ελλινικα;
Quin tu istanc orationem hinc veterem atque antiquam amoves? [nam] proletario sermone nunc quidem, hospes, utere; nam ei solent, quando accubuere, ubi cena adpositast, dicere: 'quid opus fuit hoc, <hospes>, sumptu tanto nostra gratia? insanivisti hercle, nam idem hoc hominibus sat erat decem.' quod eorum causa obsonatumst culpant et comedunt tamen.
Dolendum est, quod nostra res publica sic constructa est, ut urbs, in qua summa potestas sita est, ingeniosos homines, potentia consortia et divitias ex aliis partibus nationis abripiat. Illa urbs, etiamsi nihil conatur, floret. Aliae urbes regionesque, qunatumcumque conantur, semper exsangues, insuaves sunt, quia homines consortiaque, cum pro praesidia suarum urbium regionumque feliciter evenerunt, statim in illam urbem abiunt, quia omnia arbitria ad omnem rem publican et omnes singulos homines pertinentia in illa urbe habentur. Loquerisne de invidia? Quaeso: Latronibus despoliati non accusare possunt illos?
A: ... Ceterum, cur sacculum plasticum geris? B: Quidni? A: Constat aliquid. B: Non magno. A: Non vides, cur sacculus plasticus aliquid stat? B. Video. Ne mare sordescamus. A: Tu hoc vides, et sacculo uteris? B: Curo, ut omnes sacculi civitatis operariis asportentur et recte comburantur. Ego mare nullo modo sordesco. A: Imminuamus multitudinem, quae comburi debent, et ut combustoribus minus molesti simus, et ut minus carbonis dimittamus. B: Vides, quantulus sacculus est? Centisima pars lagunculae plasticae. Ego nonnullos lagunculas in amnes abicere viderunt, et neminem vidi, qui eos exprobrent vel puniant. Praeterea, primo agabatur de mari, non combustatoribus vel carbone. Revertamur ad mare. Ego puellulus dolebam, quam multa plastica post usum viis vel in amnes abiciebantur, et statui, ne hoc faciam. Reapse, ut memini, hoc non feci. Ego mare non sordesco, et tu me exprobras, dum de lagunculis abiectis taces. A: Imminuamus multitudinem, qua utimur. B: Non multi est, quali utimur. Quale illud turpe vulgus abicit! Id, non nos, poenas debet. A: Poenis non utamur. Imminuamus multitudinem, quominus abicatur. B: Tam fervide parcis vulgo a poena de tam multis lagunculis abiectis, dum me de sacculo hoc exiguo exprobras!
Omnes opus facimus, ut lucrum faciamus. Aliquos nostrum delectat opus ipsum; alii gaudent ad societatem conferre. Attamen confiteri debemus, quod ad pecuniam faciendam loboramus.
Pecuniam acquirimus pro datis mercibus, quas vos habere vultis, vel pro praestitis opibus, quae vobis usui sunt vel vos delectant. At nonnulli sunt in hac improba aetate, qui, ut lucrum faciant, alimenta, bona civilia, vel partes consortiorum emunt, quando vilia sunt, et vendunt, quando cara sunt, non curantes, utrum vos vultis an non.
Immo nullae curae iis est, utrum eorum cupiditas lucri fora rei publicae, quin etiam omnis mundi, non perturbet, non omnes homines afficiat. Calamitatem omnibus parare, ut divitias sibi parent, scelus est. Vae nationibus, quae ex talibus negotiis florere conantur!
Legi tuum celebratissimum librum, "Duo Tractatus de Re Publica". Nihil invenio, quod me offendat; immo vero persuadet me omnis liber potentissime suavissimeque. Quaero nunc, quid sentis de permultis, qui clamitant te novis rebus (sive revolutionibus) "fundamenta logica dedisse"? Nos, in infelice aetate viventes, excruciant perpetuae tumultuositates, sive contumelia diurnariorum contra magistratus (inertes, confiteor), sive vulgi agmina de quopiam molesto iracunde reclamantia. "Ioannes Lockius", inquiunt, "ius resistendi proclamavit". Ego vero opinor: Tuus liber oppugnat absolutam monarchiam Roberti Filmeri, sed certe non propugnat pro absoluta democratia, quae nunc omnem orbem vastat. Nempe illi vesani propugnatores vulgi labefactare conantur principia tuae philosophiae, negantes fiduciam paciscentium (populi magistratusque), sanctitatem legium, et (pro scelus!) auctoritatem Scripturae.
Non velim te in Lethe iam dudum immersum ultra perturbare enumerando innumerabilia adversa a tuo libro effecta, quibus tu (no dubito) dissentires. Vale.